Over tarief en grondslag

Het zijn, in de historie van belastingheffing, unieke tijden. Biden heeft het initiatief genomen tot een wereldwijd minimum winstbelastingtarief. De G7 heeft besloten het initiatief over te nemen en 15% als minimum omarmd. Het wachten is op de houding van China in dit dossier.

Wat uitvoeringstechnisch een hele uitdaging gaat worden is de manier waarop het tarief wordt toegepast. Voor de niet-fiscalisten; tarief is ‘één’: de grondslag waarop het tarief wordt toegepast is ‘twee’. Als in de fiscale wetgeving van een land veel vrijstellingen worden ingevoerd, kun je een hoog of laag tarief hebben, maar als de grondslag nihil is, maakt het tarief niet uit: 50% van nihil is net zoveel als 15% van nihil. Daar zal vast nog discussie over ontstaan, maar het begin van een vereenvoudiging is er. We kruipen internationaal, fiscaal en tariefsmatig steeds meer naar elkaar toe.

Wat keer op keer op de agenda van een nieuw kabinet komt te staan is de bedrijfsopvolgingsregeling in de schenk- en erfbelasting, de wijze waarop vermogen in Nederland wordt belast en de eigen woningregeling. We hebben nog geen nieuw kabinet en als het zo doorgaat hebben we dat ook nog niet tijdens de derde dinsdag in september, maar er wordt in Den Haag driftig gemopperd op de ruimhartige bedrijfsopvolgingsregeling die we nu hebben.

Hypotheekrenteaftrek
Ook de hypotheekrenteaftrek, in combinatie met het niet belasten van de eigen woning, komt wel bovendrijven bij een overspannen huizenmarkt en de wijze waarop ondernemers belast worden (‘de grootste bron van het belasten van vermogen is het belasten van winst’, aldus de bouwstenennotitie van ‘Financiën’ van mei vorig jaar) staat steeds op de agenda. Hoe gaan we daar in 2022 mee om is nu de grote vraag.

Voor het aanpakken van de hypotheekrenteaftrek is best iets te zeggen. De rente is zodanig laag dat afschaffing van de renteaftrek wel zeer doet, maar aanmerkelijk minder dan wanneer de hypotheekrente op 6% zou staan. Zoals ik al eerder zei: als de grondslag niet zo hoog is, is het tarief en dus ook het aftrekpercentage minder relevant.
In hetzelfde bouwstenenrapport wordt redelijk enthousiast geschreven over het uitfaseren van de hypotheekrenteaftrek en de fiscale implicaties van de eigen woningfinanciering, dus daar zal vast eens iets van komen.

Eerst maar eens kijken welke kleur ons nieuwe kabinet krijgt, of zouden de fiscale keuzes inmiddels van rood, groen, paars of blauw ook al volledig naar elkaar toe gekropen zijn?

Arnold Poelstra
Partner bij Ernst & Young Nederland