Slimme, duurzame mobiliteit vereist passie of urgentie

Het is een mooie en gemêleerde groep ondernemers, dat met elkaar van gedachten wisselt over mobiliteit bij Kuster Energy in Groenlo. Ze zijn het erover eens: Oost-Nederland heeft een goed vestigingsklimaat, het is er prettig werken, wonen en leven, maar er liggen uitdagingen in de transitie naar slimme en duurzame mobiliteit. “Het gaat om consistent beleid, gedragsverandering en samenwerken.” 

Een beter passende locatie voor het tafelgesprek dan bij Kuster Energy op Regionaal Bedrijvenpark Laarberg in Groenlo valt haast niet te bedenken. Op dit multifunctioneel knooppunt voor energielevering kun je ook werken en vergaderen. Terwijl het gezelschap een vers broodje van het Energy Point nuttigt, trappen we het tafelgesprek af met de stelling: ‘Een betere ontsluiting in, van en naar Oost-Nederland is nodig’. “Het is een gemiste kans dat de N18 niet is verbreed en is doorgetrokken naar Borculo voor een aansluiting op de A1”, vindt Roger Paashuis (Paashuis Bedrijfswagens). “Het is een aderlating voor de Achterhoek. Ook ben ik van mening dat onze strategische ligging dichtbij het Ruhrgebied kansen biedt voor rechtstreekse verbinding per spoor en over de weg.” De openbaar vervoersregeling is volgens Albert Willemsen (ESVE Special Trailers) ook niet optimaal. “Er is een lange reistijd gemoeid als je reist per openbaar vervoer en industrieterreinen zijn slecht bereikbaar waardoor mensen juist de auto pakken. Wil je als regio aantrekkelijk zijn, dan is het belangrijk dit te optimaliseren.” Wilma Elbertsen (VNO-NCW Achterhoek) reageert: “Vanuit VNO-NCW Midden zijn we actief betrokken bij deze onderwerpen. In de Achterhoek Board bespreken we dit soort thema’s en op 5 oktober is het geagendeerd bij de Achterhoek Raad. Ook is er een thematafel mobiliteit en bereikbaarheid, een werkgroep ViA 15 en zijn er gesprekken met provincie, ministerie en Rijkswaterstaat. We moeten blijven lobbyen om op de landelijke agenda te komen, maar hebben te maken met een enorm kostenplaatje. Daarom moeten we ook kijken naar wat we op korte termijn kunnen bereiken door deelgebieden aan te pakken waar winst te behalen valt. Hoe kunnen we bijvoorbeeld burgers en bedrijven verleiden naar een andere vorm van mobiliteit om de filedruk te verminderen en de doorstroom te verbeteren? Ook liggen er kansen in branding van de regio en in het binden van jongeren als het gaat om economische vitaliteit. Mobiliteit is een belangrijke pijler van welvaart en welzijn. We hebben mooie bedrijven, innovaties, universiteiten en hogescholen, gunstige huizenprijzen, veel groen en ruimte. De kwaliteit van leven is een groot voordeel.”

Veranderende mobiliteitsbehoefte
Edwin de Veen (MENNEKES eMobility Nederland) noemt de gevolgen van de coronacrisis op mobiliteit. “Het reisgedrag en de werksituatie zijn voor veel mensen veranderd. Er wordt meer thuisgewerkt. Veel mensen in de steden willen een ruimere, betaalbare woning met ruimte om zich heen zodat ze thuis kunnen werken. Jonge gezinnen kijken dan ook steeds meer buiten de stad.” Jan Pieter de Wilde (Kuster Energy) ervaart ook een verandering in mentaliteit en mobiliteitsbehoefte. “Jongeren kiezen meer voor de kwaliteit van leven, willen minder dagen werken maar een voorwaarde is wel dat we de voorzieningen in stand houden. Ook zie je dat jongeren zich willen verplaatsen in een deelauto. Ze vinden bezit minder belangrijk.”

Passie of urgentie?
Ronald Bolderman (A1 Bedrijvenpark Deventer) biedt met zijn bedrijf Mobeazy een totaaloplossing voor flexibel vervoer. Hij geeft aan dat deelauto’s een minder grote vlucht nemen dan gedacht. “Uit analyse blijkt dat gedragsverandering van belang is. We gaan ons gedrag alleen veranderen vanuit passie of vanwege urgentie. De werkgeversaanpak speelt hierin een  belangrijke rol. Hiervoor moet je heilige huisjes als de kilometervergoeding en leasevergoeding afbreken.” Edwin de Veen is het hiermee eens. “Het gaat om de mindset, je moet mensen overtuigen. Mijn ervaring is dat het goed werkt om kwartiermakers in een organisatie in te zetten die cultuur- en gedragsverandering aanjagen.” Albert Willemsen plaatst een kritische kanttekening: “Het is niet voor elk bedrijf mogelijk om thuis te werken of deelauto’s aan te schaffen. De meeste bedrijven kijken naar de financiën en naar het verwachte rendement. De drijfveer kan dus voor iedereen anders zijn. Opdrachtgevers kunnen bijvoorbeeld hierin een rol spelen en bepaalde eisen stellen.” Ook de overheid speelt een grote rol bij de snelheid van verduurzaming. Jan Pieter de Wilde: “Neem de bijtelling voor elektrische auto’s. Die neemt de komende jaren toe van 8% naar de reguliere 22% in 2026. Elektrisch rijden kost de overheid veel geld waardoor particulieren en bedrijven worden geconfronteerd met stijgende kosten in de toekomst. Het is belangrijk dat de overheid consistent blijft en het duurzame rijden blijft stimuleren.” Roger Paashuis geeft aan dat het de overheid uiteindelijk om geld draait. “Transportondernemers zien steeds meer de onderscheidende factoren van het rijden op LNG. Het draagt bij aan het terugdringen van de CO2-uitstoot en op de Duitse snelweg ben je vrijgesteld van tol. Het is alleen een zeer kwalijke zaak dat de Europese Commissie dit recent heeft teruggedraaid. Als het gaat om duurzaamheid, dan moeten dergelijke initiatieven juist worden omarmd! Dit soort besluiten maakt de overheid onbetrouwbaar.”

Schoon en stil bewegen
Energiebesparing en CO2-reductie zijn de komende jaren belangrijke onderwerpen. Roger Paashuis: “De moderne dieselauto, groengas of blauwe diesel zijn ook goed voor het milieu. Dit wordt vaak onderschat, zowel qua CO2-uitstoot als qua kosten, uitstraling en imago. Om de CO2- productie van elektrische en ‘gewone’ auto’s realistisch met elkaar te vergelijken moet je dan ook de hele energieketen erbij betrekken, van bron tot wiel.” Edwin de Veen: “Een elektrische auto is makkelijker, energiezuiniger en goedkoper om te maken dan een vergelijkbare benzineauto. Ook de techniek van de accu verbetert. In Duitsland worden nu de eerste echte volledig elektrische voertuigen in massa geproduceerd. Deze komen op de markt en zijn op korte termijn voordeliger dan auto´s met conventionele (verbrandings-)motoren. Verder zie je in waterstof ook een verschuiving in het zakelijk verkeer. We zitten in een transitie en het gaat ook om de weg er naartoe.” Albert Willemsen: “Ons elektriciteitsnetwerk is alleen nog niet geschikt voor de toenemende capaciteitsvraag. De levertijden staan hierdoor onder druk.” Edwin de Veen legt uit: “Boven de 3 x 80 ampère wordt een capaciteitstarief berekend waarbij het transportvermogen nu en in de toekomst wordt gevraagd. Deze ruimte wordt al berekend en gereserveerd. Commerciële bedrijven wachten echter niet op de traagheid van de markt.”

Slim vervoeren
Om minder transportbewegingen, emissies en geluidsoverlast te genereren, zetten veel logistieke bedrijven in op het bundelen van hun vervoersstromen en op meer vervoeren over water. Er wordt al een hele efficiencyslag gemaakt. Jan Pieter de Wilde ziet ook kansen in samenwerken. “Bij de productie van waterstof werken overheid, semioverheid en bedrijfsleven ook samen. Samen kom je er wel, ondanks verschillende belangen. Er zijn al veel stappen gemaakt, maar het is een transitie, waarin je ook moet durven te veranderen. Je ziet organisaties die een voortrekkersrol nemen, groeien. Wilma: “Er zijn landelijk en regionaal veel initiatieven voor waterstof. Wij proberen deze te verbinden en te delen. We hebben een opgave vanuit het Energieakkoord en groene waterstof kan een goede bijdrage leveren om de doelen te realiseren. Een ander voorbeeld van slim vervoeren is het inschakelen van een mobiliteitsmakelaar die met bedrijven in gesprek gaat en hen adviseert over slimme en duurzame mobiliteit. We hebben hier vanuit andere regio’s ervaring mee en ook in de Achterhoek gaan we hiermee aan de slag. Het past in het programma ‘Slim en schoon onderweg’ waarin achttien gemeenten in de regio Arnhem-Nijmegen nauw samenwerken met provincie Gelderland, Rijkswaterstaat, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, VNO-NCW (werkgevers) en vervoerders. Maar er moet eerst bewustwording ontstaan zodat bedrijven inzien dat het gaat om je toekomstige bestaansrecht en je aantrekkingskracht voor werknemers.” Het gaat volgens Ronald Bolderman om continuïteit en een goede businesscase. “Veel bedrijven zijn bereid te investeren om betekenisvol te zijn en daarbij is het van belang te kijken naar het rendement op lange termijn. Met kleine stapjes kun je al een wereld van verschil maken. Mijn advies is: doe wat mogelijk is en wat kan. En dat is maatwerk!”

Deelnemers:

Albert Willemsen
Functie: directeur ESVE Special Trailers in Lichtenvoorde
Al 100 jaar vervaardigt en ontwikkelt ESVE Special Trailers opleggers, aanhangwagens en carrosserieën op maat. Het bedrijf maakt deel uit van de Eeftink Rensing Groep en biedt een totaalpakket, van nieuwbouw tot onderhoud en reparatie.

Edwin de Veen
Functie: directeur MENNEKES eMobility Nederland in Deventer
MENNEKES is een sterke partner op het gebied van elektromobiliteit. Vanaf de eerste advisering via het installatieproces tot aan de inbedrijfstelling van laadsystemen begeleidt de specialist bij het gehele proces. Sinds begin dit jaar is het Duitse bedrijf ook Deventer gevestigd.

Roger Paashuis
Functie: DGA Paashuis Bedrijfswagens in Lichtenvoorde
De dealer van Volvo en Renault trucks voor Oost-Nederland met vestigingen in Doetinchem en Lichtenvoorde heeft een breed productenprogramma van trucks, trailers en bestelwagens. Voor iedere transportbehoefte levert het een passende totaaloplossing, met producten en serviceconcepten.

Wilma Elbertsen
Functie: regiomanager VNO-NCW Achterhoek
VNO-NCW Achterhoek maakt onderdeel uit van VNO-NCW Midden en is dé vereniging die opkomt voor de belangen van ondernemers in Midden- en Oost-Nederland. VNO-NCW vormt een slagvaardige werkgeverslobby en een belangrijk netwerk voor ondernemers, zowel op lokaal, regionaal als landelijk niveau.

Ronald Bolderman
Functie: Marketeer en acquisiteur A1 Bedrijvenpark Deventer
Kwaliteit, bereikbaarheid en energie, dat zijn de kernwaarden van het bedrijventerrein in Deventer. A1 bedrijvenpark ligt pal aan de A1. Het hoogwaardige en ruim opgezette bedrijventerrein van circa 56 ha heeft een slim decentraal energienetwerk waarbij gebruik wordt gemaakt van duurzame bronnen.

Jan Pieter de Wilde
Functie: commercieel directeur Kuster Energy in Babberich
Kuster Energy is sinds 1970 actief in de oliebranche en levert traditionele en duurzame brandstoffen en smeermiddelen door heel Nederland. Het bedrijf zet in op diverse innovatieve en duurzame voorzieningen en op multifunctionele Energy Points in Oost-Nederland, gericht op beleving en service.