Werkgevers bieden woningen aan om personeel te trekken.

Wie voor zijn werk in de Randstad moet wonen heeft een groot probleem: koopwoningen zijn schaars en duur en ook de huurprijzen blijven maar stijgen. Tegelijkertijd is er ook krapte op de arbeidsmarkt. Daarom trekken werkgevers een nieuwe troefkaart. Zij bieden nieuw personeel, naast een nieuwe baan, ook een huis aan. “Wonen in Amsterdam was een dealbreaker.”

Binnenkort verruilt Jolanda Krikke Friesland voor Amsterdam. In de hoofdstad start ze met een traineeship voor academici in de kinderopvang, bij Compananny. De vergeefse zoektocht naar een huis zette daar bijna een streep door.

Krappe huizenmarkt en arbeidsmarkt
Vooral in de Randstad, maar ook op andere plekken in het land is het lastig een huis te vinden. Het einde is nog niet in zicht. Volgens het overheidsonderzoek ‘Staat van de Woningmarkt’ bereiken we volgend jaar de piek, met een tekort van 200.000 woningen. Anderen vrezen een hoger tekort.

Ook de arbeidsmarkt kampt met krapte. Het Centraal Bureau voor de Statistiek noteerde in het eerste kwartaal van dit jaar ruim 234.000 openstaande vacatures. Twee jaar geleden waren dat er nog geen 150.000. Met andere woorden: werkgevers kunnen steeds minder makkelijk aan personeel komen.

 

Hier moet je op letten:

Als je werkgever niet alleen bemiddelt tussen jouw en een verhuurder, maar zelf een huis ter beschikking stelt of de huurlasten op zich neemt ziet de Belastingdienst dat als loon. Dat betekent dat je er belasting over moet betalen, in de vorm van loonheffing. Je werkgever maakt dat op zijn beurt over naar de Belastingdienst. Dat bedrag is begrensd tot 18 procent van je bruto jaarinkomen.

Als je in een zogenoemde ‘dienstwoning’ woont, val je niet onder de huurbescherming. Het gaat dan vaak om een huis dat essentieel is voor de uitoefening van je functie. Denk aan een brugwachtershuisje, of een huis voor een concierge bij een school. Als je stopt met werken voor je (huis)baas eindigt ook je huurcontract, die is immers onderdeel van je arbeidsovereenkomst.

Als het huis geen essentieel onderdeel vormt van je baan en je ook nog een afzonderlijk huurcontract hebt heb je meer rechten. Je spreekt dan van een ‘oneigenlijke dienstwoning’. Je kunt dan wel aanspraak maken op huurrechten.

 

Wonen in Amsterdam was ‘dealbreaker’
“Ik zag de vacature vorig jaar al voorbij komen en was meteen geïnteresseerd”, zegt Krikke tegen RTL Nieuws. “Maar wonen in Amsterdam was een dealbreaker.” Pas nadat Compananny woonruimte beloofde te regelen besloot ze te solliciteren. Met succes.

Krikke gaat wonen in een van de acht studio’s die kinderdagverblijf Compannany in Duivendrecht geregeld heeft. Het gaat om een pilot, het bedrijf heeft meer vestigingen in Nederland. Bij succes volgen er huizen op meer plekken in Nederland.

Compannany bemiddelt als het ware tussen een verhuurder in Amsterdam en haar medewerkers, legt recruiter Nadia van de Pol uit. “Wij hebben een overeenkomst met de verhuurder dat de studio’s gereserveerd zijn voor onze mensen, maar het personeel sluit een eigen huurovereenkomst met de verhuurder.”

Meer pogingen personeelstekort op te vangen met huizen

Personeelstekort en krapte op de woningmarkt gaan op meer manieren hand in hand. Ook zonder tussenkomst van de werkgever. In elk geval de gemeenten Amsterdam, Amstelveen, Utrecht, Rotterdam en Eindhoven overwegen huizen beschikbaar te maken voor gewild personeel.

Onlangs kregen bijvoorbeeld dertig docenten de sleutels van hun nieuwe appartement in Amsterdam. Een woningbouwvereniging leverde de huizen speciaal op voor leraren. Een lokkertje, vanwege het tekort aan leerkrachten.

Key Worker-Housing
Ook in Utrecht zijn initiatieven voor dit soort ‘Key Worker Housing’-concepten. G&S Vastgoed is daarover in gesprek met de gemeente, maar ‘het uitzoeken daarvan duurt gewoon lang’, zegt een woordvoerder.

Grote steden dreigen door het gebrek aan betaalbare woningen getto’s te worden voor de superrijken en de allerarmsten, zo legt The Guardian het van oorsprong Britse concept uit. Voor de middenklasse zijn geen geschikte woningen: ze verdienen teveel voor sociale huur, maar te weinig voor een koopwoning of particulier huurhuis.

‘We gaan dit vaker zien’
Toch heeft elke stad leraren, verplegers, politieagenten en andere ‘sleutelwerkers’ nodig. En wat te denken van horecapersoneel? Ook de branchevereniging van de Amsterdamse horeca klopt inmiddels bij de gemeente aan voor huizen voor koks en bedienend personeel, vertelt een woordvoerder. Iets concreets heeft dat nog niet opgeleverd.

De trend lijkt een beetje op een historische ontwikkeling op de huizenmarkt, analyseert hoogleraar Peter Boelhouwer van de TU Delft. Vanaf eind negentiende eeuw namen fabriekseigenaren het initiatief voor het bouwen van ‘arbeiderswijken’. “Ook na de Tweede Wereldoorlog zag je dat. Eigenlijk gebeurt dat altijd in tijden van schaarste”, aldus Boelhouwer.

Werkgevers kunnen hierop concurreren
Het Agnetapark in Delft bijvoorbeeld is een voorbeeld van zo’n wijk, speciaal voor werknemers van de nabijgelegen gist- en spiritusfabriek. Of Tuindorp ’t Lansink in Hengelo, voor personeel van Stork. Boelhouwer: “Ik denk dat we dit meer gaan zien. Het gebeurt al bij de bovenkant van de markt, bijvoorbeeld voor expats, maar ook bij het middensegment. Het is ook een manier voor werkgevers om te concurreren.”

Het grote verschil is dat in 2018 de huizen bestemd zijn voor de middenklasse, niet voor mensen met een laag inkomen. “Vooral gezinnen in het middensegment kunnen moeilijk aan een woning komen. Zij kunnen niet terecht in de sociale huursector, maar particuliere huur is te duur en ook kopen is in de grote steden voor hen niet te doen”, besluit Boelhouwer.

 

Bron: RTLZ