Innovatiefocus bij NTP: Harsfalt, een 100 procent biobased asfaltbinder

Met het oog op een duurzame toekomst is de wegenbouwindustrie op zoek naar een volledig natuurlijke asfaltbinder: een duurzaam alternatief voor bitumen. NTP richt zich al geruime tijd op de ontwikkeling hiervan. Dit doet de aannemer vanuit het eigen ingenieursbureau en door samenwerking binnen een consortium bestaande uit gerenommeerde partijen in de wegenbouw. Met succes. Onlangs werd het eerste proefvak aangelegd met Harsfalt, een 100 procent biobased asfaltbinder. Kijk op Oost Nederland sprak erover met Sander Heitbaum, algemeen directeur en mede-eigenaar van NTP, en Jeroen Buijs, manager Onderzoek, Ontwikkeling en Advies.

NTP is gevestigd in Hattem, Enschede en Angerlo en actief op het gebied van wegen, bodem, water, energie en advies. “Naast uitvoeringswerkzaamheden ligt onze focus op innovatie en duurzame groei”, vertelt Heitbaum. “NTP zoekt hierbij nadrukkelijk de samenwerking in de keten, door duurzame relaties aan te gaan met overheden, bedrijven en instellingen. Ons gezamenlijke doel is om de leefomgeving op infrastructureel en milieukundig vlak op een veilige en gezonde wijze functioneler en duurzamer in te richten.” De ontwikkeling van een 100 procent biobased asfaltbinder binnen het consortium is hier een concreet voorbeeld van.

Eigen ingenieursbureau

In de afgelopen jaren heeft NTP zich ontwikkeld van uitvoerend aannemer tot ketenregisseur. Heitbaum: “Onze medewerkers vervullen dan ook een grote diversiteit aan functies, waaronder tekenaars, calculators, meewerkende voormannen, uitvoerders en ga zo maar door.” Met ruim 250 medewerkers noemt NTP zichzelf een groot middenbedrijf. Tien jaar geleden werd daarbij een eigen ingenieursbureau opgericht. Hier leggen 18 specialisten zich dagelijks toe op onderzoek naar, en ontwikkeling van, vooral wegenbouw gerelateerde vraagstukken.

“We kregen vanuit de markt steeds vaker de vraag of we dit niet zelf konden doen”, zegt Heitbaum. “Door de ervaring en expertise die we in de jaren daarvoor hadden opgebouwd, durfden we deze stap wel te nemen. Daarnaast is het zo dat er in ons bedrijf een sterke focus ligt op innovatie. Dit zorgt er onder andere voor dat we een grote aantrekkingskracht hebben op jong talent in de regio. Zo hebben we momenteel 15 praktikanten die uiteenlopende opleidingen volgen.”

Grasfalt

Bij NTP begon het onderzoek naar een duurzaam alternatief voor bitumen in 2017. Bitumen is de fossiele binder in asfalt en wordt van oudsher toegepast in de wegenbouw. Het is echter een restproduct van de verwerking van aardolie en daarmee allesbehalve duurzaam. Hier komt bij, dat de beschikbaarheid van bitumen steeds schaarser wordt en dat de kwaliteit sterk uiteen kan lopen. “Onze focus lag aanvankelijk op een gedeeltelijke vervanging van bitumen door een natuurlijke bindstof”, licht Buijs toe. “Dit onderzoek hebben we samen met Miscancell verricht.” Miscancell produceert op duurzame wijze hoogwaardige cellulose uit miscanthus, beter bekend als olifantsgras.

Buijs: “Van olifantsgras wordt het biobased bindmiddel lignine gemaakt waarmee een deel van bitumen vervangen kan worden. Op basis hiervan hebben we het innovatieve asfaltmengsel Grasfalt ontwikkeld, waarmee tot 50 procent van bitumen vervangen wordt door lignine uit olifantsgras. Met Grasfalt realiseren we een enorme besparing van fossiele grondstoffen en een forse CO2-reductie.” In 2018 werd het eerste proefvak met Grasfalt aangelegd op een fietspad in Zevenaar. Daarna volgden diverse projecten, waaronder een keerlus voor bussen bij de Universiteit Twente in Enschede, een rotonde in Assen, het bedrijventerrein van Hattem en toegangswegen rondom Arnhem.

Harsfalt

Na de succesvolle ontwikkeling en implementatie van Grasfalt, zette NTP de volgende stap richting het einddoel: bitumen volledig vervangen voor een biobased asfaltbinder. Vanuit de drijfveer om samen te werken en kennis te delen is NTP daarom in 2020 toegetreden tot een consortium. Dit consortium bestaat behalve NTP uit Miscancell, waarmee Grasfalt werd ontwikkeld, het Asfalt Kennis Centrum (AKC), BMI Esha, Mourik Infra, de Vermeulen Groep, ReintenInfra en de Versluys Groep. Binnen dit consortium is het 100 procent biobased bindmiddel Harsfalt ontwikkeld.

Onlangs werd het eerste proefvak met Harsfalt aangelegd. De eer van deze primeur viel te beurt aan de gemeente Assen. Om precies te zijn op de parallelweg van Graswijk, net voor het viaduct van de N33. Hoewel de ontwikkelingen rondom Harsfalt nog in de kinderschoenen staan, stemmen de eerste resultaten zeer hoopvol. En dat is bijzonder, want voor zover bekend bij Buijs, is er wereldwijd nog geen proefvak met een volledig natuurlijke asfaltbinder aangelegd. Op onze vraag of het consortium met Harsfalt wellicht aan de vooravond staat van iets groots, voert nuchterheid bij Buijs nog de boventoon: “Dat zou kunnen, er is al interesse getoond in Harsfalt, ook vanuit het buitenland. We zijn enthousiast, maar we willen eerst de resultaten van de proefvakken op langere termijn afwachten.”

Optimale invulling

Mocht Harsfalt inderdaad hét duurzame alternatief voor bitumen worden, dan is NTP er in ieder geval klaar voor. Het bedrijf staat dankzij de ontwikkeling van uitvoerend aannemer tot ketenregisseur inmiddels ook landelijk bekend. Heitbaum: “In onze beginjaren werkten we vooral samen met regionale opdrachtgevers, met name met gemeentes. Dit doen we uiteraard nog steeds, maar we krijgen nu ook regelmatig aanvragen uit andere delen van Nederland.”

Het gegeven dat NTP op drie verschillende locaties is gevestigd, vormt hierin geen enkele belemmering. “We werken vanuit één systeem”, verduidelijkt Heitbaum. “Daarnaast zijn de afstanden niet dusdanig groot dat reizen veel tijd vraagt. Bovendien huren we bij grote projecten altijd ter plaatse een basislocatie. Deze basislocatie is het centrum van waaruit we optimaal invulling kunnen geven aan de uitvoering van onze projecten.”